2. Intermittent fasting: vet verbranden zonder minder te eten?

In dit artikel wordt de werking van ketonen uitgebreid besproken. Door het lezen van dit artikel kom jij erachter hoe jij je interne motor van een zuinige Prius in een keiharde Ferarri kan veranderen. In het vorige artikel is er een inleiding gegeven op het onderwerp intermittent fasting, waarin we het ook al over ketonen hebben gehad. Wij raden aan dit artikel eerst te lezen voordat je aan deze begint. Scrol hiervoor helemaal naar beneden en druk op het pijltje naar links om te navigeren naar het vorige artikel.

De functie van ketonen

Hiervoor heb je gelezen dat onze hersenen alleen de koolhydraten uit voeding kunnen gebruiken als brandstof. De koolhydraten worden als brandstof opgeslagen in de spieren en de lever, maar deze voorraden zijn niet oneindig. Wanneer ze op zijn, schakelt het lichaam over op een alternatief: de eerder genoemde ketonen. Ketonen worden door de lever gemaakt uit ons eigen lichaamsvet. Ze zorgen ervoor dat ons brein alsnog van energie wordt voorzien als de voorraden koolhydraten op zijn.

Vroeger werd gedacht dat ketonen alleen voor brandstof zorgen. Ze blijken echter ook een signalerende functie te hebben. Je zou het bijna niet kunnen bedenken, maar eigenlijk vertellen ze ons lichaam dat het meer energie moet gaan verspillen! Dit klinkt natuurlijk gek: je lichaam krijgt al geen energie uit voeding meer binnen en dan gaat het ook nog eens nog meer verbruiken dan normaal. Hoe zit dat?

De motor van het lichaam: mitochondriën

Om de logica hierachter te begrijpen, gaan we weer even terug in onze eigen geschiedenis. De oermens had niet altijd eten tot zijn of haar beschikking, dus bevond het zich regelmatig in een staat van ketose. Dat betekent dat het lichaam geen koolhydraten, maar ketonen als brandstof gebruikt. Ketose is voor het lichaam een teken dat het zich in overlevingsmodus bevindt. Tijdens dit overlevingsproces moet het lichaam koste wat het kost één deel van zichzelf proberen te beschermen: de mitochondriën. Simpel uitgelegd zijn mitochondriën, die overal in het lichaam te vinden zijn, een soort kleine fabriekjes die energie produceren voor ons lichaam. Het is daarom ook niet heel vreemd dat zij als eerste bescherming krijgen, want zonder energie zouden we allemaal binnen de kortste keren dood zijn. Om deze protectie te handhaven, zorgen ketonen ervoor dat onze mitochondriën veel meer energie gaan verbruiken, maar waarom doen ze dat?

Het ontkoppelingsproces

Als we de mitochondriën inderdaad even als energiefabriek zien, dan kan het tijdens het proces van energie creëren heel druk worden in de fabriek, wat uiteindelijk schadelijke effecten heeft. Om deze schadelijke effecten tegen te gaan, geven de ketonen het signaal af aan de mitochondriën om hun achterdeuren (er zijn er in totaal 5) open te doen. Hierdoor kan er energie (tot wel 30%!) uit de fabriek ontsnappen, die in ons lichaam wordt omgezet in de vorm van warmte. Doordat de fabriek meer ademruimte krijgt, is de kans op overleving voor de mitochondriën veel groter. Voor mensen die graag willen afvallen, maar hier moeite mee hebben, is deze informatie letterlijk goud waard. Je hoeft er namelijk alleen voor te zorgen dat de maaltijden die je eet, zich in een kort tijdsbestek plaatsvinden en je mitochondriën gaan dat gedurende jouw vast niet in lichaamsvet omzetten, maar voor een groot deel in warmte. Dit proces wordt ook wel het ontkoppelen van de mitochondriën genoemd. Wanneer wij slapen wordt dit proces ook in gang gezet onder invloed van het hormoon melatonine.

Het ontkoppelen is dus het grote geheim waar mensen die gewicht willen verliezen al jaren naar opzoek zijn: je hoeft niet minder te eten, je moet het verspillen! Door regelmatig te vasten zorg jij ervoor dat jouw interne motor van een zuinig Prius die alles snel opslaat als vet, wordt omgetoverd tot een Ferrari die meer kan eten zonder aan te komen. Gewichtsverlies is echter slechts één van de vele voordelen van het ontkoppelen van de mitochondriën en er zijn nog veel meer manieren tot ontkoppelen. De informatie hierover volgt nog in een later artikel!